Zwickau – miasto samochodów. Od Horcha do aut elektrycznych

Zwickau jest kolebką przemysłu motoryzacyjnego Saksonii, samochody produkuje się tu już od 115 lat. Teraz Volkswagen rozpoczyna produkcję elektrycznego ID.3 otwierając nowy rozdział w historii fabryki.

W lipcu 1999 roku świętowano w Saksonii wyprodukowanie milionowego Volkswagena
W lipcu 1999 roku świętowano w Saksonii wyprodukowanie milionowego Volkswagena

Miasto narodzin marki Horch, potem produkcji Trabanta, a teraz miejsce, w którym z taśm będą zjeżdżać nowoczesne auta elektryczne – w ciągu 115 lat Zwickau odgrywało wielką rolę w historii niemieckiej motoryzacji. Od 29 lat tę historię kształtuje także Volkswagen dając impulsy do rozwoju innowacyjnych technologii w całym regionie.

Wyprodukowanie pierwszego w NRD Volkswagena Polo
Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę fabryki samochodów przez ówczesnego kanclerza Niemiec dr Helmuta Kohla, 26 września 1990 roku

Wyprodukowanie pierwszego w NRD Volkswagena Polo w hali montażowej kombinatu IFA w maju 1990 roku i położenie 26 września 1990 roku kamienia węgielnego pod budowę fabryki w wówczas odrębnej miejscowości Mosel na północ od Zwickau otworzyło nowy rozdział w długiej historii przemysłu samochodowego w tym mieście. Zaczęła się ona 10 maja 1904 roku.

August Horch, twórca przemysłu samochodowego w Saksonii

Właśnie tego dnia niemiecki inżynier budowy maszyn, August Horch, przeniósł do Zwickau swoje przedsiębiorstwo A. Horch Cie. Założył je w 1899 roku w Kolonii Ehrenfeld, a od 1902 roku prowadził w Reichenbach w Vogtland. Dzięki wpisanemu do rejestru handlowego w Zwickau przedsiębiorstwu A. Horch & Cie. Motorwagenwerke AG August Horch stał się ojcem założycielem przemysłu motoryzacyjnego w Saksonii. Już w 1900 roku ten pionier budowy samochodów skonstruował automobil wyposażony w silnik bezuderzeniowy (silnik, który siłę napędową przenosi na wał napędowy i na koła równomiernie, a nie uderzeniowo), a w 1903 roku zaprezentował pierwszy niemiecki samochód z silnikiem czterocylindrowym.

August Horch, twórca przemysłu samochodowego w Saksonii
August Horch, twórca przemysłu samochodowego w Saksonii

Nazwisko Horch kojarzy się nie tylko z wysoką jakością, luksusem i zaawansowaniem technicznym samochodów tej marki. Po wycofaniu się z firmy w 1909 r. jeszcze w tym samym roku August Horch utworzył Audi Automobilwerke GmbH i w 1910 wyprodukował w Zwickau pierwsze Audi. W 1932 marki Horch, Wanderer i DKW połączyły się tworząc wspólne przedsiębiorstwo Auto Union AG, w 1949 zostało ono w Ingolstadt powołane ponownie do życia jako Auto Union GmbH, w 1969 roku nastąpiła fuzja z NSU Motorenwerke AG, a w 1985 roku powstało Audi AG – firma osiągnęła pozycję wiodącego na świecie producenta samochodów premium. Od 1965 roku Audi należy do koncernu Volkswagen.

Od Trabanta do Polo i Golfa

Zakładając 12 grudnia 1990 roku przedsiębiorstwo Volkswagen Sachsen GmbH Volkswagen kontynuował długą tradycję produkcji samochodów w Zwickau. W budowę nowej fabryki, w której miał powstawać Golf, zainwestował początkowo cztery miliardy marek.

1990 rok: w wybudowanych w Mosel nowych halach montażowych ówczesnych zakładów Sachsenring razem z Trabantem…
1990 rok: w wybudowanych w Mosel nowych halach montażowych ówczesnych zakładów Sachsenring razem z Trabantem…
…z taśmy zjechał pierwszy zmontowany w Mosel Volkswagen Polo
…z taśmy zjechał pierwszy zmontowany w Mosel Volkswagen Polo
Styczeń 1991 r.: przygotowanie technicznych warunków montażowych do seryjnej produkcji Golfa
Styczeń 1991 r.: przygotowanie technicznych warunków montażowych do seryjnej produkcji Golfa

Już wcześniej w NRD następowało przejście od masowej produkcji Trabanta, którego w VEB Sachsenring Automobilwerke wytwarzano od 1957 roku, do nowoczesnych aut wyposażonych w katalizatory. 22 grudnia 1989 roku koncern Volkswagen razem z kombinatem IFA PKW z NRD założyły przedsiębiorstwo Volkswagen IFA-PKW GmbH. Później w nowym zakładzie Sachsenring kombinatu IFA PKW w Mosel od 21 maja 1990 roku do sierpnia 1990 równolegle z taśm zjeżdżały Trabant i Polo. Ostatni Trabant wyprodukowany w tym zakładzie miał kolor niebieski i silnik VW Polo pod maską, z kolei pierwsze Polo z Saksonii było białe, miało nadwozie typu hatchback i 55-konny silnik. Do 12 września 1991 roku wyprodukowano w Mosel łącznie 17.978 egzemplarzy VW Polo.

Rozpoczęcie przez Volkswagena produkcji Golfa w halach montażowych budowanej jeszcze wtedy fabryki w Mosel nastąpiło 15 lutego 1991 roku. Już w październiku 1991 roku liczba aut przekroczyła 20 tysięcy, a we wrześniu 1992 roku było ich 100 tysięcy.

15 lutego 1991 r.: produkcja pierwszego Golfa w fabryce w Mosel
15 lutego 1991 r.: produkcja pierwszego Golfa w fabryce w Mosel
Dwa lata później, 23 lipca 1992 roku, w Zwickau powstaje pierwszy Golf trzeciej generacji
Dwa lata później, 23 lipca 1992 roku, w Zwickau powstaje pierwszy Golf trzeciej generacji
Sierpień 1994 r: z taśm zjeżdża 250-tysięczny samochód wyprodukowany w Saksonii
Sierpień 1994 r: z taśm zjeżdża 250-tysięczny samochód wyprodukowany w Saksonii

Innowacje i ochrona środowiska

Volkswagen przykładał wówczas dużą wagę do inwestycji w infrastrukturę oraz do działań na rzecz ochrony środowiska w regionach, w których znajdowały się fabryki. W listopadzie 1991 roku na terenie zakładu w Mosel Volkswagen otworzył kotłownię działającą w oparciu o gaz ziemny. W lecie 1992 roku powstało centrum utylizacji ścieków. Kolejną odpowiedzią na coraz większe wyzwania w zakresie ochrony środowiska był Golf Ecomatic. We wrześniu 1993 roku uruchomiono w Mosel, jako jedynej fabryce, seryjną produkcję tego modelu. Jego silnik odłączał się automatycznie jeśli kierowca nie naciskał na pedał gazu lub gdy samochód stał i załączał się ponownie bez używania sprzęgła poprzez dodanie gazu w czasie jazdy lub poprzez załączenie biegu i dodanie gazu jeśli samochód stał. Dzięki zainstalowaniu nowoczesnych systemów odzyskiwania ciepła Volkswagen zwiększył jednocześnie w swojej fabryce wydajność energetyczną.

Październik 1995 r.: fabryka wystąpiła o europejski certyfikat ekologiczny zgodny z normą EU. Przyznano go w 1996 roku
Październik 1995 r.: fabryka wystąpiła o europejski certyfikat ekologiczny zgodny z normą EU. Przyznano go w 1996 roku

W lutym 1994 roku premierę miał Golf CitySTROMer. Był to pierwszy Golf z napędem wyłącznie elektrycznym – produkowano go w latach 90. tylko w tej fabryce. Jako dowód uznania za to zaangażowanie zakładowi przyznano w 1996 roku europejski certyfikat ochrony środowiska.

Volkswagen podniósł fabrykę w Mosel do rangi jednego z najnowocześniejszych zakładów produkcji samochodów również za sprawą regularnego rozwoju i wdrażania nowoczesnych technologii, np. koncepcji „tarczy obrotowej”. Dzięki niej stosując nowe urządzenia współpracujące ze sobą pod względem technicznym, można było w krótkim czasie przestawiać produkcję z jednego modelu na inny. Od 1996 roku umożliwiło to podjęcie równolegle elastycznej produkcji dwóch różnych aut osobowych – Golfa i Passata. Bardzo nowoczesny był system transportowy w postaci podwieszanej linii zasilanej elektrycznie, która przez całą halę, na odległość 1.240 m, przenosiła nadwozia i całe samochody.

Marzec 1996 r.: trwa montaż urządzeń do produkcji karoserii VW Passata
Marzec 1996 r.: trwa montaż urządzeń do produkcji karoserii VW Passata

Dzięki wprowadzeniu modułowej produkcji samochodów w fabryce w Mosel Volkswagen okazał się również pionierem innowacyjności. Złożone podzespoły montowano jeszcze u kooperantów, tam poddawano je kontroli, a następnie, z pominięciem magazynów, dostarczano do zakładu. W 1998 roku Volkswagen Sachsen GmbH został za tę współpracę z dostawcami odznaczony Niemiecką Nagrodą Logistyczną.

Fabryka samochodów w Mosel bije kolejne rekordy

Sukces fabryki w Mosel można też mierzyć jej kolejnymi rekordami produkcyjnymi. Moce zakładu zostały po raz pierwszy wykorzystane w pełni w 1998 roku; świętowano wtedy również wyprodukowanie 250-tysięcznego modelu Volkswagena.

Autem tym był Golf czwartej generacji wyposażony w silnik TDI o mocy 110 KM, w wersji z kierownicą po prawej stronie, przeznaczony dla odbiorcy w Anglii. Saksońska fabryka Volkswagena stała się przedsiębiorstwem o największych przychodach ze sprzedaży w nowych krajach związkowych RFN. 9 lipca 1999 r. z jej taśm zjechał milionowy Volkswagen wyprodukowany w Saksonii, z kolei w 2003 roku pierwszym pojedynczym modelem Volkswagena, którego wyprodukowano w liczbie miliona sztuk został Passat. W lutym 2005 roku dołączył do niego milionowy Golf.

Grudzień 1996 r.: pożegnanie Golfa III
Grudzień 1996 r.: pożegnanie Golfa III
W lipcu 1999 roku obchodzono uroczyście wyprodukowanie w Saksonii milionowego modelu Volkswagena
W lipcu 1999 roku obchodzono uroczyście wyprodukowanie w Saksonii milionowego modelu Volkswagena

Podejmując produkcję nadwozi Phaetona (do 2016 roku) i karoserii dla Bentleya, koncern od grudnia 2001 roku zwiększył w Zwickau swoje portfolio o dwa luksusowe produkty. Od 2017 roku powstają tutaj również nadwozia Lamborghini Urusa. Każdego dnia 7.700 pracowników wytwarza 1.350 kompletnych nadwozi do samochodów marek Bentley, Lamborghini i Volkswagen.

Do zakładu w Zwickau należą ponadto centrum obsługi klientów i centrum serwisowe, a także fabryka w St. Egidien. Wytwarza się tam pojazdy specjalne oraz podzespoły do samochodów zasilanych gazem ziemnym.

W latach 2001-2016 w Zwickau produkowano karoserie Phaetona
W latach 2001-2016 w Zwickau produkowano karoserie Phaetona
Od 2001 roku wytwarza się również nadwozia modeli Bentleya, w 2016 r. ruszyła produkcja karoserii do Bentleya Bentaygi
Od 2001 roku wytwarza się również nadwozia modeli Bentleya, w 2016 r. ruszyła produkcja karoserii do Bentleya Bentaygi
Od 2017 roku w Zwickau produkuje się nadwozia do Lamborghini Urusa
Od 2017 roku w Zwickau produkuje się nadwozia do Lamborghini Urusa

Ważne miejsce na mapie elektromobilności

Ważnym celem koncernu Volkswagen w odniesieniu do fabryki w Zwickau na najbliższe lata jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i przygotowanie zakładu do epoki elektrycznej mobilności. Już pod koniec 2013 roku w zakładzie w Zwickau podłączono nowo wybudowany blok energetyczny, dzięki któremu będzie można zmniejszyć emisję CO2 o 23.000 ton rocznie. W 2014 roku uruchomiono urządzenia fotowoltaiczne, które wytwarzają rocznie około 90.000 kW energii elektrycznej i są podłączone bezpośrednio do instalacji zasilającej linie montażowe. Dzięki temu każdego roku do atmosfery trafi o 80 ton dwutlenku węgla mniej. W 2015 roku – równo 25 lat po tym, gdy z taśmy produkcyjnej w Zwickau zjechał pierwszy Volkswagen wyprodukowany w Saksonii – otwarto tu park energetyczny ze stacją zasilania aut w energię elektryczną. Do jej produkcji wykorzystuje się siłę wiatru oraz urządzenia fotowoltaiczne. W 2018 roku Volkswagen Sachsen GmbH ponownie podpisał wspólne zobowiązanie do ochrony środowiska i zobowiązał się do ochrony zasobów naturalnych.

ID.3

Trwa produkcja przedseryjna, a w listopadzie 2019 roku rozpocznie się produkcja seryjna Volkswagena ID.3. Do 2020 roku fabryka w Zwickau zostanie rozbudowana i stanie się największym centrum elektromobilności w Europie

Od początku 2018 roku Volkswagen stopniowo przestawia fabrykę w Zwickau z produkcji wyłącznie silników spalinowych na produkcję tylko jednostek elektrycznych. Przebudowa ma się zakończyć do końca 2020 roku. Dział produkcji karoserii oraz lakiernia już w dużym stopniu pracują na potrzeby ID.3. W całości powstała też jedna z dwóch linii montażu końcowego – to na niej od listopada będzie produkowany ID.3. Na terenie fabryki powstaje 12 nowych budynków, rozbudowywane są również istniejące hale. Sam dział pras jest powiększany i przygotowywany na nowe czasy kosztem 75 milionów euro. Dzięki temu zakład w Zwickau będzie mógł od 2021 roku wytwarzać na miejscu wszystkie najważniejsze elementy karoserii do aut powstających na platformie MEB.

Druga linia montażowa w Zwickau zostanie zaadaptowana do nowej produkcji w lecie 2020 roku i zacznie pracować jeszcze w tym samym roku. Po zakończeniu przebudowy w Zwickau, od 2021 roku produkowanych będzie tu sześć modeli na bazie platformy MEB należących do trzech marek koncernu. Zdolność produkcyjna wzrośnie z 300.000 do 330.000 aut rocznie. Zwickau stanie się przez to największą i najwydajniejszą fabryką samochodów elektrycznych w Europie. Łącznie Volkswagen wyda na jej transformację 1,2 miliarda euro. Około 800 milionów euro już zainwestował.

ID.3